Budleja Dawida, jak uprawiać motyli krzew

Motyli krzew, Omżyn Dawida (Buddleja davidii) jest pięknym, szybko rosnącym krzewem liściastym. Nie bez powodu nazywany jest właśnie krzewem motylim – przyciąga rzesze owadów, także motyli. Kwiaty budleji kwitną od czerwca do października i są roślinami intensywnie miododajnymi.

Na rynku dostępne są różne odmiany kolorystyczne krzewu motylego, poczynając od tych mających kwiatostany białe, poprzez różne odcienie różowych aż po kwiaty lawendowe i fioletowe. Na całym świecie istnieje około 140 odmian motylego krzewu, w Polsce uprawia się głównie Budleję Dawida oraz Budleję Skrętolistną.

Gatunek inwazyjny

Należy pamiętać, że krzew motyla, pierwotnie importowany z Chin, został sklasyfikowany jako gatunek inwazyjny w niektórych częściach świata, w tym we większości regionów USA. Innymi słowy, krzew motyla wypiera rodzime rośliny, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania ojczystego ekosystemu. Jeśli roślina napotka na odpowiednie warunki (ciepły klimat), może stać się szkodliwym chwastem i rozprzestrzeniać się agresywnie. Na szczęście,  w umiarkowanych i  chłodniejszych klimatach przeważnie nie rozprzestrzenia się tak szybko. Warto jednak pamiętać o sadzeniu w swoim ogrodzie roślin miejscowych.

Przyjazny motylom?

Pomimo nazwy motyli krzew,  należy pamiętać, że krzew ten nie wspomaga rozmnażania i cyklu życiowego motyla. Kwiaty budleji dostarczają nektaru tylko dorosłym motylom. Jeśli chcesz, żeby w twoim ogrodzie na stałe zagościły motyle, warto posadzić lokalne rośliny.

Uprawa Krzewu motylego

Omżyn Dawida jest  jest mało wymagającym w utrzymaniu krzewem. 

Roślina ta nie zalicza się do zimozielonych, rzadko zielone liście pozostają na krótkopędach. Wyjątki zdarzają się w szczególnie lekkie zimy. Krzewy wymagają corocznego, bardzo krótkiego przycinania, ponieważ pędy zazwyczaj przemarzają aż do samej ziemi. Przycinanie powoduje również estetyczny wygląd w czasie kwitnienia. 

Budleja – uprawa

Krzewy motyli są dość łatwe w uprawie, ale aby osiągnąć długotrwały sukces, musisz trochę wiedzieć o ich preferencjach i wymaganiach:

• Krzew motyla potrzebuje pełnego słońca. Kiedy mówimy pełne słońce, mamy na myśli to, że krzak motyla wymaga minimum 8 godzin jasnego światła słonecznego. Nawet w ciepłym klimacie sadzimy je tam, gdzie dostają nie mniej niż 6 godzin słońca.
• Krzew motyla potrzebuje idealnego drenażu. Jego korzenie są wrażliwe na gnicie, a jeśli spędzą trochę czasu w wilgotnej glebie, mogą umrzeć. W większości przypadków utrata krzaka motyla po zimie nie była spowodowana niskimi temperaturami, śniegiem lub lodem, a tym, że roślina rosła w zimnej, mokrej glebie jesienią lub wiosną.
  
• Nigdy nie zmieniaj gleby. Nie dodawaj wierzchniej ziemi, ziemi doniczkowej, kompostu ani niczego w czasie sadzenia. Sadź bezpośrednio w swojej naturalnej glebie. Dotyczy to wszystkich krzewów, ale jest to jeszcze ważniejsze w przypadku krzewu motylkowego, ponieważ zmiana gleby, a zwłaszcza gleba gliniasta, może powodować problemy z nieprawidłowym odwadnianiem.

• Podlewaj swobodnie, jednak nie przelewaj – oznaką nadmiernego podlewania są słabe łodygi, mniej kwiatów i zamieranie. Najlepiej podlewać jeśli opady są mniejsze niż 1 cal tygodniowo. Stosuj w tym celu deszczówki.
• Unikaj nawożenia krzaka motyla, ponieważ zbyt duża płodność sprzyja wzrostowi liści, a nie kwiatów. Unikaj ściółkowania bezpośrednio wokół krzaka motyla. Ściółka to świetny pomysł dla wybranych gatunków roślin, ale w przypadku krzewu motylego się nie sprawdzi. 
• Przytnij zaschnięte pędy kwiatowe, aby zachęcić krzew do wzrostu. 
• Każdej wiosny nakładaj cienką warstwę kompostu i ściółki, aby zatrzymać wilgoć i zwalczyć chwasty.
• Bądź cierpliwy. Krzewy motyli są późnymi roślinami, które “budzą się” późną wiosną. Nawet jeśli wszystko inne w twoim krajobrazie zmienia kolor na zielony, nie oznacza to, że straciłeś swój motylkowy krzak. Wiele osób zaleca czekanie aż do Dnia Ojca (trzecia niedziela czerwca), aby mieć pewność, że ich krzak motyla zginął. To może być bardzo zaskakujące, zobaczyć, jak szybko krzak motyla może się zregenerować, nawet jeśli powrót trwa tak długo! 
• Krzew powinien kwitnąć obficie już w pierwszym roku życia. W cieplejszym klimacie krzewy mogą wyrosnąć do rozmiaru drzewa. 
• W chłodnym i umiarkowanym klimacie, rośliny zachowują się jak byliny zielne, zamierając do korzeni w mroźne zimy.

Wskazówki przydatne podczas sadzenia roślin

• Krzew motyli potrzebuje pełnego słońca i żyznej, dobrze przepuszczalnej gleby. Najlepiej posadzić go wiosną, najpóźniej w połowie lata, aby rośliny miały wystarczającą ilość czasu na  rozwinięcie dobrego systemu korzeniowego, który utrzymają przez zimę.
• Rozluźnij glebę, wymieszaj z kompostem i wykop otwór o średnicy dwukrotnie większej niż średnica pojemnika na rośliny.
• Umieszczając roślinę w dołku, wierzchołek kuli korzeniowej powinien znajdować się na równi z powierzchnią gleby
• Rośliny posadź w odległości od 5 do 10 stóp, w zależności od odmiany.
• Dokładnie podlej.

Szkodniki i choroby

Budleja Dawida to roślina odporna na choroby i szkodniki, jednak w sytuacjach wyjątkowo ciężkich, takich jak długotrwała susza może być atakowana przez przędziorki, gąsienice czy ryjkowce. Dlatego warto dbać o nią przez cały rok, jeśli tego potrzebuje. 

Najczęściej zadawane pytania dotyczące krzaka motyla:

Czy krzew motyla to to samo co chwast motyla?

Nie. Kiedy większość ludzi mówi „chwast motyla”, ma na myśli jeden z kilku gatunków trojeściowatej (Asclepias) rośliny zielnej, zaś krzew motylkowy to roślina krzewiasta.

Słyszałem, że krzak motyla jest zły dla motyli. Czy to prawda?

Krzew motyla przyciąga motyle, ponieważ jego kwiaty są bogate w nektar. Jednak ten nektar podtrzymuje tylko same motyle – nie zapewnia kluczowego źródła pożywienia dla gąsienic (które są larwami lub „młodymi” stadiami motyli). Jeśli chcesz stworzyć prawdziwie przyjazny ogród dla motyli, nie sadzaj tylko tej rośliny – posadź szeroką gamę drzew, krzewów, bylin i roślin jednorocznych, które kwitną w różnym czasie, aby zapewnić stały, zróżnicowany bufet dla młodych i dorosłych osobników. Pamiętaj, aby uwzględnić wiele roślin, które są rodzime dla twojego obszaru.

Czy muszę ścinać nasiona z mojego krzewu motyla?

Aby wyeliminować możliwość rozprzestrzeniania się krzewu motyla, możesz odciąć i pozbyć się główek nasion pozostawionych na roślinie jesienią. 

Czy mogę przyciąć kwiaty krzewów motyli, aby wykorzystać je w kompozycjach kwiatowych?

Tak, ale niestety kwiaty nie utrzymają się zbyt długo w wazonie. Jeśli chcesz spróbować, zetnij je wcześnie rano, a łodygi umieść w wodzie natychmiast po ścięciu.

Czy mogę wyhodować krzak motyla w doniczce?

Tak! Krzew motyla będzie się dobrze rozwijał w doniczce. Upewnij się jednak, że wybrałeś pojemnik z kilkoma dużymi otworami drenażowymi i napełnij go tylko szybko schnącą, lekką mieszanką ogrodniczą. Wybrany pojemnik powinien być wykonany z materiału odpornego na warunki atmosferyczne, który można pozostawić na zewnątrz przez cały rok.