Rozchodnik – piękna i łatwa roślina do ogrodu

Rozchodnik (Sedum) to rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae), która obejmuje ponad 600 gatunków występujących na całym świecie, głównie na półkuli północnej. Rozchodniki są w większości niskimi bylinami kobiercowymi, choć niektóre mogą osiągać wysokość nawet do 80 cm. Znajdują się również wśród nich półkrzewy i rośliny jednoroczne. Ich niewątpliwą zaletą jest trwałość i dekoracyjność ulistnienia niemalże przez cały rok. Dobrze znoszą suszę, jałowe gleby i w większości przypadków również spadki temperatury. To doskonałe rośliny do ogrodów skalnych.

Jak wybrać odpowiedni gatunek rozchodnika?

Rozchodniki są bardzo zróżnicowane pod względem kształtu, koloru i wielkości liści i kwiatów. Możemy znaleźć wśród nich rośliny o liściach szarozielonych, niebieskawych, purpurowych, żółtych lub pstrokatych. Kwiaty są gwiaździste, zazwyczaj pięciopłatkowe, koloru białego, żółtego, różowego bądź purpurowego. Niektóre gatunki rozchodnika zakwitają w okresie jesiennym, co dodaje uroku ogrodowi pod koniec sezonu.

Przy wyborze rozchodnika należy uwzględnić kilka czynników, takich jak:

• wymagania klimatyczne – nie wszystkie rozchodniki są mrozoodporne i nadają się do uprawy w naszym klimacie. Niektóre gatunki, jak np. rozchodnik Morgana (Sedum morganianum), mogą być uprawiane wyłącznie jako domowe rośliny doniczkowe. Przed zakupem warto sprawdzić, czy dany gatunek jest odporny na mróz i jakie temperatury minimalne toleruje.
• wymagania glebowe – większość rozchodników preferuje podłoże świeże, lekkie, przepuszczalne, o pH zbliżonym do obojętnego. Nie lubią natomiast gleb ciężkich, gliniastych i zbyt wilgotnych. Niektóre gatunki mogą rosnąć nawet na bardzo ubogich i piaszczystych glebach.
• wymagania świetlne – rozchodniki najlepiej rosną na stanowiskach dobrze nasłonecznionych, gdzie uzyskują najlepsze zabarwienie i najobficiej kwitną.Możemy również znaleźć i takie, które dobrze poradzą sobie w półcieniu (min. rozchodnik kaukaski (Sedum spurium) oraz rozchodnik sześciokątny (Sedum sexangulare) ).
• zastosowanie w ogrodzie – rozchodniki mogą być wykorzystane na różne sposoby, w zależności od ich wysokości i pokroju. Niskie gatunki są doskonałe na skalniak oraz obniżone i podwyższone grządki, do sadzenia między kamieniami i płytami kamiennymi. Doskonale radzą sobie też w donicach i pojemnikach. Wyższe gatunki rozchodników są często wybierane na mieszane obwódki. Coraz popularniejsze stają się również rozchodniki na zielone dachy, gdzie tworzą piękne i trwałe dywany roślinne.

Jak sadzić i pielęgnować rozchodniki?

Rozchodniki sadzi się na skalniakach w niewielkich kępach, w taki sposób aby rośliny swobodnie mogły się dopasować do kamieni i nierówności terenu. Sadzenie najlepiej wykonać wiosną lub jesienią, przy zachowaniu odległości około 20-30 cm między roślinami. Chociaż mają niewysokie wymagania glebowe, będą bujniej rosły jeżeli wiosną lekko zasilimy je wolnodziałającym nawozem wieloskładnikowym (np. Osmocote).

Pielęgnacja rozchodników nie przysparza wielu problemów. Wymagają one jedynie regularnego podlewania w okresie suszy, zwłaszcza jeśli rosną w pojemnikach. Nie należy jednak przesadzać z ilością wody, ponieważ może to doprowadzić do gnicia korzeni i liści. Warto również usuwać zwiędłe kwiaty i przycinać nadmiernie rozrastające się pędy, aby utrzymać ładny kształt rośliny i zapobiec jej zagłuszeniu przez inne gatunki.

Dla większości odmian rozchodników, pomimo tolerancji na niskie temperatury, wskazane jest zabezpieczenie na okres zimowy, z zabiegiem tym jednak nie spieszmy się zbytnio (poczekajmy do kilkudniowego spadku temperatury poniżej zera, pod koniec listopada lub nawet dopiero w grudniu). Możemy zastosować okrycie ze słomy, liści lub agrowłókniny. Wiosną natomiast wycinamy z karp uszkodzone lub przemarzłe pędy. Przycinanie rozchodników jest wskazane i sprzyja lepszemu zadarnieniu się roślin.

Dobrze, cieszę się, że podoba Ci się pierwsza część artykułu. Oto druga część, w której opowiem Ci o rozmnażaniu rozchodników oraz o najciekawszych gatunkach i odmianach do uprawy w ogrodzie.

Jak rozmnażać rozchodniki?

Rozchodniki są bardzo łatwe w rozmnażaniu, ponieważ mają zdolność do tworzenia nowych roślin z fragmentów pędów i liści. Możemy je rozmnażać na kilka sposobów:

1. przez sadzonki pędowe – wiosną lub latem odcinamy zdrowe i mocne pędy o długości około 10 cm i umieszczamy je w wilgotnym podłożu, np. piasku lub torfie. Po kilku tygodniach sadzonki zakorzeniają się i mogą być przesadzane na stałe miejsce.
2. przez sadzonki liściowe – jesienią lub zimą odcinamy pojedyncze liście i układamy je na wilgotnym podłożu, np. piasku lub torfie. Po kilku tygodniach z nasady liścia wyrastają nowe pędy, które tworzą nowe rośliny.
3. przez podział kęp – wiosną lub jesienią możemy podzielić starsze i zbyt gęste kępy rozchodników na mniejsze części i posadzić je na nowym miejscu. Podział kęp pobudza wzrost i kwitnienie roślin.
4. przez wysiew nasion – niektóre gatunki rozchodników tworzą nasiona, które możemy wysiać wiosną lub jesienią w skrzynkach lub doniczkach z lekkim podłożem. Nasiona kiełkują po kilku tygodniach i dają młode rośliny, które mogą być przesadzane na stałe miejsce.

Rozmnażanie rozchodników jest bardzo proste i przyjemne, a daje nam możliwość uzyskania wielu nowych roślin do naszego ogrodu.

Jakie gatunki i odmiany rozchodników warto uprawiać?

Rozchodniki są bardzo bogate w gatunki i odmiany, które różnią się między sobą wyglądem, wielkością i terminem kwitnienia. Oto kilka przykładów najciekawszych i najpiękniejszych rozchodników do uprawy w ogrodzie:

• rozchodnik wielki (Sedum spectabile) – to jeden z najwyższych (do 60 cm) i najbardziej popularnych gatunków rozchodnika. Ma duże, mięsiste liście o szarozielonym kolorze i piękne kwiatostany w kolorze różowym lub białym, które pojawiają się od sierpnia do października. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na rabatach, obwódkach lub jako kwiat cięty. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Brilliant’ o jaskraworóżowych kwiatach, ‘Iceberg’ o białych kwiatach czy ‘Autumn Joy’ o czerwonawych kwiatach.
• rozchodnik telefium (Sedum telephium) – to gatunek bardzo podobny do poprzedniego, ale nieco niższy (do 40 cm) i o bardziej zwartym pokroju. Ma również mięsiste liście o szarozielonym kolorze i kwiatostany w kolorze różowym lub białym, które pojawiają się od sierpnia do października. Jest również bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na rabatach, obwódkach lub jako kwiat cięty. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Matrona’ o purpurowych liściach i różowych kwiatach czy ‘Purple Emperor’ o ciemnopurpurowych liściach i kwiatach.
• rozchodnik kaukaski (Sedum spurium) – to niski (do 15 cm) gatunek rozchodnika, który tworzy gęste kobierce z drobnych, okrągłych liści o zielonym lub purpurowym kolorze. Kwitnie od lipca do września, wytwarzając liczne kwiaty w kolorze różowym lub białym. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Fuldaglut’ o czerwonych liściach i kwiatach czy ‘Variegatum’ o pstrokatych liściach.
• rozchodnik sześciokątny (Sedum sexangulare) – to kolejny niski (do 10 cm) gatunek rozchodnika, który tworzy gęste kobierce z drobnych, sześciokątnych liści o jasnozielonym kolorze. Kwitnie od czerwca do sierpnia, wytwarzając liczne kwiaty w kolorze żółtym. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa.
• rozchodnik kamczacki (Sedum kamtschaticum) – to gatunek o wysokości do 20 cm, który ma duże, jajowate liście o ciemnozielonym kolorze i kwiaty w kolorze żółtym lub pomarańczowym, które pojawiają się od czerwca do sierpnia. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Variegatum’ o pstrokatych liściach czy ‘Weihenstephaner Gold’ o intensywnie złotych kwiatach.
• rozchodnik hiszpański (Sedum hispanicum) – to gatunek o wysokości do 10 cm, który ma drobne, igiełkowate liście o niebieskozielonym kolorze i kwiaty w kolorze różowym, które pojawiają się od czerwca do lipca. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa.

To koniec drugiej i ostatniej części artykułu. Mam nadzieję, że podobał Ci się tekst i dowiedziałeś/aś się wielu ciekawych informacji o rozchodnikach. Jeśli masz jakieś pytania lub uwagi, możesz je teraz zadać lub przedstawić. Dziękuję za uwagę i życzę powodzenia w uprawie tych pięknych roślin.

Jak rozmnażać rozchodniki?

Rozchodniki są bardzo łatwe w rozmnażaniu, ponieważ mają zdolność do tworzenia nowych roślin z fragmentów pędów i liści. Możemy je rozmnażać na kilka sposobów:

1. przez sadzonki pędowe – wiosną lub latem odcinamy zdrowe i mocne pędy o długości około 10 cm i umieszczamy je w wilgotnym podłożu, np. piasku lub torfie. Po kilku tygodniach sadzonki zakorzeniają się i mogą być przesadzane na stałe miejsce.
2. przez sadzonki liściowe – jesienią lub zimą odcinamy pojedyncze liście i układamy je na wilgotnym podłożu, np. piasku lub torfie. Po kilku tygodniach z nasady liścia wyrastają nowe pędy, które tworzą nowe rośliny.
3. przez podział kęp – wiosną lub jesienią możemy podzielić starsze i zbyt gęste kępy rozchodników na mniejsze części i posadzić je na nowym miejscu. Podział kęp pobudza wzrost i kwitnienie roślin.
4. przez wysiew nasion – niektóre gatunki rozchodników tworzą nasiona, które możemy wysiać wiosną lub jesienią w skrzynkach lub doniczkach z lekkim podłożem. Nasiona kiełkują po kilku tygodniach i dają młode rośliny, które mogą być przesadzane na stałe miejsce.

Rozmnażanie rozchodników jest bardzo proste i przyjemne, a daje nam możliwość uzyskania wielu nowych roślin do naszego ogrodu.

Jakie gatunki i odmiany rozchodników warto uprawiać?

Rozchodniki są bardzo bogate w gatunki i odmiany, które różnią się między sobą wyglądem, wielkością i terminem kwitnienia. Oto kilka przykładów najciekawszych i najpiękniejszych rozchodników do uprawy w ogrodzie:

• rozchodnik wielki (Sedum spectabile) – to jeden z najwyższych (do 60 cm) i najbardziej popularnych gatunków rozchodnika. Ma duże, mięsiste liście o szarozielonym kolorze i piękne kwiatostany w kolorze różowym lub białym, które pojawiają się od sierpnia do października. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na rabatach, obwódkach lub jako kwiat cięty. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Brilliant’ o jaskraworóżowych kwiatach, ‘Iceberg’ o białych kwiatach czy ‘Autumn Joy’ o czerwonawych kwiatach.
• rozchodnik telefium (Sedum telephium) – to gatunek bardzo podobny do poprzedniego, ale nieco niższy (do 40 cm) i o bardziej zwartym pokroju. Ma również mięsiste liście o szarozielonym kolorze i kwiatostany w kolorze różowym lub białym, które pojawiają się od sierpnia do października. Jest również bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na rabatach, obwódkach lub jako kwiat cięty. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Matrona’ o purpurowych liściach i różowych kwiatach czy ‘Purple Emperor’ o ciemnopurpurowych liściach i kwiatach.
• rozchodnik kaukaski (Sedum spurium) – to niski (do 15 cm) gatunek rozchodnika, który tworzy gęste kobierce z drobnych, okrągłych liści o zielonym lub purpurowym kolorze. Kwitnie od lipca do września, wytwarzając liczne kwiaty w kolorze różowym lub białym. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Fuldaglut’ o czerwonych liściach i kwiatach czy ‘Variegatum’ o pstrokatych liściach.
• rozchodnik sześciokątny (Sedum sexangulare) – to kolejny niski (do 10 cm) gatunek rozchodnika, który tworzy gęste kobierce z drobnych, sześciokątnych liści o jasnozielonym kolorze. Kwitnie od czerwca do sierpnia, wytwarzając liczne kwiaty w kolorze żółtym. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa.
• rozchodnik kamczacki (Sedum kamtschaticum) – to gatunek o wysokości do 20 cm, który ma duże, jajowate liście o ciemnozielonym kolorze i kwiaty w kolorze żółtym lub pomarańczowym, które pojawiają się od czerwca do sierpnia. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa. Wśród odmian warto wymienić np. ‘Variegatum’ o pstrokatych liściach czy ‘Weihenstephaner Gold’ o intensywnie złotych kwiatach.
• rozchodnik hiszpański (Sedum hispanicum) – to gatunek o wysokości do 10 cm, który ma drobne, igiełkowate liście o niebieskozielonym kolorze i kwiaty w kolorze różowym, które pojawiają się od czerwca do lipca. Jest bardzo odporny na mróz i suszę. Może być uprawiany na skalniakach, murkach, obniżonych grządkach lub jako roślina okrywowa.